Η άβυσσος απέναντι στα «θέλω»

Άβυσσος είναι όταν έρχονται ξαφνικά τα πάνω κάτω, λ.χ. σεισμός ή πόλεμος, το νοσοκομείο, ένας θάνατος, μια προδοσία – κάτι βαρύ κι αναπάντεχο. Τέτοια πράγματα, πάντα συμβαίνουν στους άλλους, όπως βλέπεις στις ειδήσεις και στις δραματικές ταινίες.

Και κάποια στιγμή, αυτά τα βιώματα, τα ζεις στο πετσί σου. Ανοίγει η γη κάτω απ’τα πόδια σου. Μετέωρος στο κενό. Απο προσβολές της φύσης: σεισμός, τρικυμία. Της τύχης: ατύχημα, αρρώστια, θάνατος. Των ανθρώπων: βία, προδοσία. Στην άβυσσο δεν ελέγχεις τίποτε. Εκεί στο στρίμωγμα βλέπεις την πάστα του ανθρώπου. Άλλος πανικό και παραίτηση, άλλος παλεύει: προσευχή, αντοχή, αλληλεγγύη. Ή ο καθένας για πάρτη του. Όσες είναι οι θρησκείες, τόσες και οι συνταγές. Διότι μπροστά στην άβυσσο, ζητάμε κάπου να πιαστούμε.

Τότε κάποιοι αλλάζουμε, έστω για λίγο.

Για παράδειγμα, ο πανίσχυρος Νιάρχος μπροστά στον Ξυνό.

Επίσης, ο οπλισμένος Σπαχής μπροστά στον άοπλο Ακάκιο.

Τι είναι «τέχνη»;

Ό,τι κι αν ήταν μέχρι το 1917, αυτό που λέμε “τέχνη” έγινε τότε κάτι ακόμα, όταν ο Μαρσέλ Ντυσάν (Marcel Duchamp) πήρε ένα ουρητήριο, το έστησε σε μια βάση και το υπέβαλε ως έργο τέχνης σε μια έκθεση, με το όνομα “Fountain 1917” (άλλοι το μεταφράζουν ως “πηγή” και άλλοι ως  “κρήνη”).

Ο βιογράφος του Κάλβιν Τόμκινς (Calvin Tomkins) γράφει – απο ειρωνεία ή απο γλύψιμο – ότι «με λίγη φαντασία βλέπεις στις απαλές καμπύλες του έργου μια μαντόνα της Αναγέννησης ή έναν καθισμένο Βούδα». Και το 2004 μια επιτροπή βρετανών τεχνοκριτικών δηλώνει πως είναι το έργο που άσκησε την πιο μεγάλη επιρρόη στη σύγχρονη τέχνη του 20ου αιώνα.